Wat is een voedselbos?
Een voedselbos is een aangelegd en beheerd bos met als doel het produceren van voedsel of andere nuttige producten. Een voedselbos is klimaatadaptief en heeft een hoge diversiteit. Het bestaat uit meerdere lagen, van hoge bomen zoals walnoten en tamme kastanjes, tot struiken en schimmels zoals paddenstoelen. Met de diverse, veelal inheemse, soorten ontstaat weer een rijk ecosysteem wat aantrekkelijk is voor wilde dieren en planten en waarmee het bodemleven kan herstellen. De biodiversiteit in een voedselbos kan gelijk zijn aan die van een natuurgebied. De toename in soorten is in het tweede, soms zelfs eerste, seizoen al merkbaar (De Levende Natuur, 2017). Het principe van een voedselbos is om samen te werken met de natuur, in plaats van de natuur tegen te werken.
Voedselbossen hebben een hoge opbrengst en kunnen een bijdrage leveren aan de voedselproductie en – zekerheid. Het combineren van bos en voedselproductie is een innovatieve manier om het land multifunctioneel te gebruiken en om natuur en landbouw te verenigen, de zogenaamde natuurinclusieve landbouw. Ook bij extreme weersomstandigheden levert het voedselbos nog van alles op.
Een ander voordeel van een voedselbos is dat het CO2 vastlegt, niet alleen in de bomen zelf, maar ook in de bodem. Ook wordt het vermogen van de bodem om water vast te houden verbeterd door de toename in organische stof in de bodem wat zowel goed is om verdroging tegen te gaan als om water op te vangen bij stevige buien. Bomen en planten bieden ook koelte in warme perioden door verdampingskoeling en het creëren van schaduw.
In het Klimaatakkoord is afgesproken dat er in Nederland 10% meer bos bij moet komen wat zich in de Provincie Utrecht vertaalt naar 1.500 hectare extra bos (Strategisch Bosbeleid, 2021). Agroforestry, waaronder voedselbossen, wordt uitdrukkelijk genoemd als een van de mogelijkheden om het bosareaal uit te breiden. De ambitie is om binnen de provincie 75 hectare voedselbos te realiseren in 2040.